မိခင္ ရင္ေသြး က်န္းမာေရး

မိခင္ ရင္ေသြး က်န္းမာေရး

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္နွင့္ ကေလးက်န္းမာေရးကို ယေန့မွာ အထူးအေလးထားျပီး ေဆာင္ရြက္လာပါတယ္။
ေယာက်ာၤးေဖာင္စီး မိန္းမမီးေန ဆိုတဲ့ စကားလိုဘဲ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္နဲ့ ေမြးဖြားခ်ိန္ဟာ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။


မိခင္ေသနွုန္းနဲ့ ကေလးေသနွုန္း ပေပ်ာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ့ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာနရဲ့ စီမံကြတ္ကဲမွုေအာက္မွာ ကို၀န္ေဆာင္မိခင္နဲ့ ကေလးေတြနဲ့ မကင္းတဲ့လူတိုင္း သိနားလည္ထားရမယ့္အခ်က္ေတြကို
ဒီေနရာကေန ေျပာျပေပးသြားပါမယ္။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေမြးမိခင္နွင့္ ကေလး ငယ္ အသက္အႏၲရာယ္မွ ကင္းေ၀းျပီး က်န္းမာ သန္စြမ္းရန္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္အခ်က္မ်ား မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။


(၁) ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ေစာင့္ေရွာက္ပါ။

+ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းႏွင့္ျပ၍ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေစာင့္ေရွာက္မွု အနည္းဆံုး (၄) ၾကိမ္ ခံယူပါ။
+ ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး ( ၂) ၾကိမ္ထိုးပါ။
+ သံဓါတ္ အားေဆးျပားကို မနက္တစ္လံုး ၊ ညတစ္လံုး သံုးလထက္မနည္း ေသာက္ပါ။
+ အဟာရျပည့္၀စြာ စားပါ။ အနားယူပါ။
+ မူးယစ္ေဆး၀ါး၊ အရက္၊ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ပင္ပမ္းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
+ က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ညြန္ၾကားခ်က္ကို လိုက္နာပါ။


( ၂) ကြ်မ္းက်င္သူႏွင့္ေမြးဖြားပါ။


+ တစ္ခါသံုး သားဖြားပစၥည္း အိပ္ကို အသံုးျပဳပါ။
+ ေမြးဖြားသည့္ ေနရာ ၊ ေမြးဖြားစဥ္ အသံုးျပဳမည့္ အသံုးအေဆာင္မ်ား သန့္ရွင္းေအာင္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားပါ။
+ ဆရာ၀န္ (သို့) သူနာျပဳဆရာမ (သို့) အမ်ိဳၚသမီး က်န္းမာေရး ဆရာမ (သို့) သားဖြားဆရာမ
စသည့္ က်ြမ္းက်င္သူမ်ားႏွင့္ ေမြးဖြားပါ။
+ ျဖစ္နိုင္ပါက ေဆးရံု ၊ ေဆးခန္းမ်ားတြင္ ေမြးဖြားပါ။


ကိုယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္တြင္ ျဖစ္တတ္ေသာ အႏၱရာယ္ လကၡဏာမ်ား


# ေအာက္ပါ အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက ေန့/ည မေစာင့္ဆိုင္းဘဲ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းသို့ ခ်က္ခ်င္း သြားျပပါ။


+ မိန္းမကိုယ္မွ ေသြဆင္းျခင္း၊
+ တက္ျခင္း၊ သတိလစ္ျခင္း၊
+ ေခါင္း ျပင္းထန္စြာ ကိုက္ျခင္း၊
+ ဖ်ားျပီး အိပ္ယာမွ မထနိုင္ေလာက္ေအာင္ အားနည္းျခင္း၊
+ ၀မ္းဗိုက္ အလြန္အမင္း နာက်င္ျခင္း၊
+ အသက္ရွုျမန္ျခင္း၊ အသက္ရွူခက္ခဲျခင္း။


#ေအာက္ပါ လကၡဏာမ်ားရွိပါကလည္း က်န္းမာေရးဌာန၊ ေဆးရံု /ေဆးခန္းမ်ားသို့ တတ္နိုင္သမ်ွ အျန္ဆံုး သြားျပပါ။


+ မ်က္နွာ၊ လက္နွင့္ ေျခမ်ား ေဖာေရာင္လ်ွင္ /ဆီးသြားနည္းလ်ွင္
+ ဖ်ားလ်ွင္
+ ဗိုက္နာလ်ွင္
+ ေနမေကာင္းျဖစ္လ်ွင္
+ ေရျမႊာေပါက္ျပီး ( ၆) နာရီ ၾကာသည္အထိ ဗိုက္မနာလ်ွင္


# ေမြးဖြားရန္ ဗိုက္နာျခင္း၏ လကၡဏာမ်ား

ေအာက္ပါ လကၡဏာမ်ားသည္ ေမြးဖြားရန္ ဗိုက္နာျခင္း၏ ေရွ့ေျပး လကၡဏာမ်ားျဖစ္သျဖင့္ ေဆးရံု၊ ေဆးခန္းသို့ သြားပါ(သို့မဟုတ္) သားဖြားဆရာမ ကို ေခၚပါ။

+ ေခါင္းခ်ြဲဆင္းလ်ွင္
+ (၂၀) မိနစ္တစ္ခါ ၊ (သို့မဟုတ္) (၂၀) မိနစ္ေအာက္ တစ္ခါ တိုင္း ဗိုက္နာလ်ွင္
+ ေရမႊာေပါက္လ်ွင္


#က်န္းမာေသာ မိခင္နွင့္ ကေလးမ်ား ျဖစ္ေစရန္အတြက္ က်န္းမာေရးနွင့္ နွင့္ညီညြတ္သည့္ ေအာက္ပါ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ားကို က်င့္ၾကံလိုက္နာေဆာင္ရြက္ပါ။


+ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ၊ ေမြးဖြားစဥ္ႏွင့္ ေမြးဖြားျပီး အႏၱရာယ္ လကၡဏာမ်ားကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ ၊ မိသားစု၊ ေဆြမ်ိဳးႏွင့္ ရပ္ကြက္လူၾကီးမ်ား ၾကိဳတင္ သိရွိထားျခင္းျဖင့္ လိုအပ္ေသာ အေရးေပၚကုသမွု အခ်ိန္မီ ရရွိနိုင္ရန္
စီစဥ္ထားပါ။
+ ရာသီေက်ာ္၍ ကိုယ္၀န္ရွိသည္ ဟု သံသယ ရွိလ်ွင္ သားဖြားဆရာမနွင့္ ကိုယ္၀န္အပ္ပါ။
+ က်န္းမာေရး ဌာနမွ ညြန္ၾကားထားေသာ ေဆး၀ါးမွ အပ အျခားေသာ ေဆးမ်ား မေသာက္ပါနွင့္။
+ ကိုယ္၀န္ကို မွန္ွမွန္ျပပါ။ သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း အနည္းဆံုး (၄) ၾကိမ္ျပပါ။
ေဆးလိပ္ ၊ အရက္ မေသာက္ပါနွင့္။ ေဆးလိပ္ေငြ့ ၊ မီးခိုးေငြ့ အစရွိသည့္ ညစ္ညမ္းေသာ ေလထု ၀န္းက်င္မွ ေရွာင္ရွားပါ။
+ေမးခိုင္ကာကြယ္ေဆး အခ်ိန္မွန္ ၊ အၾကိမ္ျပည့္ ထိုးပါ။
+ ေန့စဥ္ သင့္ေတာ္ေသာ ကိုယ္လက္လွုပ္ရွားမွု အသင့္အတင့္ လုပ္ပါ။ ေန့လည္ပိုင္းတြင္ ( ၂) နာရီခန့္
အနားယူပါ။ ညဘက္တြင္ အိပ္ေရး၀ေအာင္ အိပ္ပါ။ အိမ္မွုကိစၥမ်ားကို ေလ်ာ့ေပ့ါ ျပဳလုပ္ပါ။
+ ၾကမ္းတမ္းေသာ အလုပ္၊ အေလးအပင္မေသာ အလုပ္ မျပဳလုပ္ပါနွင့္။
+ တစ္ကိုယ္ေရ သန့္ရွင္းေရး ေဆာင္ရြက္ပါ။
+ မိခင္နွင့္ ကေလး ျခင္ေထာင္နွင့္ အိပ္ပါ။
+ သံဓါတ္ ေဖာလိတ္အားေဆး မွန္မွန္ေသာက္ပါ။
+ အဟာရမ်ွတစြာ စားသံုးရန္မွာ
+ ကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ ပိုစားပါ။
+ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ ၊ အသား၊ ငါး၊ ပဲ ၊ နို့ မ်ားမ်ား စားေသာက္ပါ။
+ မိခင္နို့ခ်ိဳ တိုက္ေက်ြးျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ာကို သိရွိနားလည္၍ စနစ္တက်ျပင္ဆင္ထားရွိပါ။
+ နို့တိုက္ျပီးလ်ွင္ ကေလးကို ဗိုက္နာျပီး မငိုေစရန္ ေလထုတ္ေပးပါ။
+ ကေလး အသက္ (၆) လအထိ မိခင္နို့ တစ္မ်ိဳၚတည္း တိုက္ေက်ြးပါ။ (၆)လေ က်ာ္ပါက ျဖည့္စြက္စာ ေက်ြးပါ။
+ သားဆက္ျခားနည္းလမ္းမ်ား စနစ္တက် သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ မလိုလားအပ္ေသာ ကိုယ္၀န္ရွိျခင္းနွင့္ ကိုယ္၀န္ဖ်က္ခ်ျခင္း
မွ ေရွာင္ၾကဥ္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ပါ။


#ကိုယ္၀န္ေစာင့္ေရွာက္မွု ခံယူရန္ ေအာက္ပါအတိုင္း မျဖစ္မေန ျပသရပါမည္။

ပထမ အၾကိမ္ ပထမ ( ၄) လအတြင္း ေစာနိုင္သမ်ွ ေစာေစာ
ဒုတိယ အၾကိမ္ ကို္ယ္၀န္ (၆)လ မွ (၇) လ အတြင္း
တတိယ အၾကိမ္ ကိုယ္၀န္ (၈)လ တြင္
စတုတၳ အၾကိမ္ ကိုယ္၀န္ (၉)လ တြင္



# မိခင္( သို့) ကေလးသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ လကၡဏာမ်ားရွိပါက က်န္းမာေရးဌာနသို့ ေန့ျခင္း (သို့) ညခ်င္း(ခ်က္ျခင္း)သြားျပပါ။ မေစာင့္ဆိုင္းပါနွင့္။


မိခင္

+ ေရမႊာေပါက္ျပီး (၆)နာရီၾကာသည့္တိုင္ေအာင္
ဗိုက္မနာလ်ွင္
+ ဗို္က္နာျခင္းသည္ (၁၂)နာရီေက်ာ္ေအာင္
ဆက္တိုက္နာလ်ွင္
+ ေမြးျပီး ေသြးဆင္မ်ားလ်ွင္
( ၅) မိနစ္အတြင္း ေအာက္ခြ ပစၥည္း၊ အ၀တ္တြင္ + ေသြးထြက္လ်ွင္
ေသြးမ်ား ရႊဲနစ္ေနလ်ွင္)
+ ေသြး ဆင္းမ်ားလာလ်ွင္
+ ကေလးထြက္ျပီး (၁) နာရီၾကာသည္အထိ
အခ်င္းမက်လ်ွင္

ကေလး

+ အလြန္ေသးလ်ွင္
+ အသက္ရွူခက္လ်ွင္
+ တက္လ်ွင္
+ အဖ်ားရွိလ်ွင္
+ ေအးစက္ေနလ်ွင္
+ နို့မစို့နိုင္လ်ွင္





#ေမြးဖြားျပီး

မီးတြင္းခ်ိန္တြင္ ေအာက္ပါလကၡဏာ တစ္ခုခု ရွိပါက က်န္းမာေရးဌာနသို့ ခ်က္ခ်င္း ( ေန့/ည ) မေစာင့္ဆိုင္းဘဲ သြားေရာက္ျပသရန္


+ သားျမတ္ ( သို့) နို့သီးေခါင္း ေရာင္ျခင္း ၊နီျခင္းနွင့္ ၊ ထိလ်ွင္နားျခင္း
+ ဆီးသြားရန္ခက္ခဲျခင္း၊ ဆီးထြက္က်ျခင္း
+ မိန္းမကိုယ္ေနာက္ပိုင္း ပို၍နာက်င္လာျခင္းနွင့္ ပိုး၀င္ျခင္း၊
+ မိန္းမကိုယ္မွ အနံ့ရွိေသာ အရည္မ်ားဆင္းျခင္း။


#ေမြးကင္းစကေလးတြင္ ေအာက္ပါလကၡဏာ ရွွိပါက က်န္းမာေရးဌာနသို့ ျပသပါ။


+ အသက္ရွူျမန္ျခင္း ၊ ေနွးျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္း တစ္ဆို့သံ ၾကားျခင္း။
+ ျပင္းထန္ေသာ ရင္ဘတ္ခ်ိဳင့္၀င္ျခင္း၊
+ မ်က္စိေရာင္၍ ျပည္ထြက္ျခင္း၊
+ အသား၀ါျခင္း
( ပထမတရက္တြင္ မ်က္နွာ ၊တရက္ေက်ာ္လ်ွင္ ေျခဖု၀ါး၊လက္ဖ၀ါး)
+ ခ်က္ငုတ္တို ( သို့) ျဖတ္ထားသည့္ေနရာမွ ေသြးထြက္ျခင္း။
+ ခ်က္မွ ျပည္ထြက္ျခင္း / ခ်က္ ပတ္လည္ အေရျပားနီရဲျခင္း။
+ ဖ်ားျခင္း။
+ ေႏြးေအာင္ျပဳလုပ္ေပးေသာ္လည္း ျပန္ေနြးမလာဘဲ ေအးေနျခင္း၊
+ အေရျပားျပည္ဖု ( ၁၀)ခုထက္ ပိုမ်ားျခင္း (သို့)
ျပည္ဖုၾကီးမ်ားရွိျခင္း (သို့)
အေရျပားေရာင္ျခင္း ၊ နီျခင္း၊ မာျခင္း။
+ ျဖဴေဖ်ာ့ျခင္း။



#မိမိေနအိမ္တြင္ ေမြးဖြားသူမ်ား အတြက္ ေမြးဖြားရာတြင္ လိုအပ္မည့္ သန့္စင္ျခင္း ( ၆)မ်ိဳး

၁။ သန့္စင္ေသာ မ်က္နွာျပင္

( ကို္ယ္၀န္ေဆာင္ မိခင္ ေမြးဖြားမည့္ေနရာ ဥပမာ ခုတင္ ၊ ၾကမ္းျပင္ စသည္)

၂။ ေမြးဖြားေပးမည့္သူ၏ သန့္စင္ေသာလက္မ်ား

၃။ ခ်က္ၾကိဳးျဖတ္ရန္အတြက္ သန့္စင္ေသာ ဘလိတ္ဓါး၊ ကတ္ေၾကး၊( ပိုးသတ္ျပီးသား)

၄။ သန့္စင္ေသာ ၊ ပိုးမႊားကင္းစင္ျပီး ၊ ခ်က္ၾကိဳးခ်ည္သည့္ၾကိဳး။ ( ပိုးသတ္ျပီးသား)

၅။ ကေလးငယ္အား ထုတ္ပိုးရန္ သန့္စင္ေသာ အနွီးပိတ္။

၆။ မိခင္အတြက္ သန့္စင္ေသာ အ၀တ္အစားမ်ား။

အာေရာဂ်ံ ပရမံ လာဘံ
မင္းမေဟာ္.